Alkohol od lat jest najpowszechniejszą substancją psychoaktywną spożywaną przez młodzież szkolną. Największą popularnością cieszy się piwo, później wódka i inne mocne alkohole, zaś stosunkowo najmniej młodzieży sięga po wino. I choć częściej alkohol piją chłopcy, to zainteresowanie procentami wśród dziewcząt stopniowo wzrasta. Jakie są dokładnie statystyki spożywania alkoholu wśród młodzieży ze szkół ponadgimnazjalnych? 

 

Spośród 1360 badanych przez Fundację Centrum Badania Opinii Społecznej uczniów szkół ponadgimnazjalnych (liceów, techników i szkół zawodowych) z terenu całej Polski, aż 72 proc. przynajmniej raz w miesiącu poprzedzającym badanie piło piwo, 68 proc. – wódkę i inne mocne alkohole, a 35 proc. – wino. W porównaniu z rokiem 2010, wśród młodych ludzi szczególnie wzrosło spożycie wódki i mocniejszych trunków (o 7%). Poniżej szczegółowe zestawienie danych dotyczących picia napojów alkoholowych przez młodzież.

Piwo

Od początku lat 90. aż do roku 2003 stopniowo wzrastało spożycie piwa wśród młodych ludzi. Podczas gdy w 1992 roku alkohol ten spożywała połowa z nich, to między 2003 a 2010 po piwo sięgało już trzech na czterech uczniów szkół ponadgimnazjalnych, natomiast w ubiegłym roku nastąpił niewielki spadek – do 72 proc. Piwo częściej piją chłopcy – co najmniej raz w miesiącu konsumuje je aż 81 proc. spośród nich, natomiast pijących je dziewcząt jest – 67 proc. Stanowi to spadek w porównaniu z rokiem 2010, kiedy to statystyki wynosiły odpowiednio: 82 proc. i 69 proc.

Po piwo najrzadziej sięga młodzież z publicznych (69%) i prywatnych (72%) liceów ogólnokształcących, a najczęściej uczniowie szkół zawodowych – aż 90 proc. Tym samym odsetek niepijących piwa wśród uczniów zawodówek zmniejszył się o połowę – z 20 do 10 proc. – w ciągu ostatnich trzech lat. Jak podają statystyki, piwo spożywa więcej dwójkowych i trójkowych uczniów (79%) niż tych, którzy otrzymują piątki i szóstki (67%). Alkohol ten częściej wybiera także młodzież z miast powyżej 500 tys. mieszkańców – pije go średnio aż 79 proc. spośród nich, podczas gdy w miejscowościach do 20 tys. – o 9 proc. mniej.

Nie stwierdzono zależności pomiędzy wykształceniem matki a piciem piwa przez młodych, jednak powiązano je z poziomem edukacji ojca. Najniższy odsetek uczniów deklarujących upodobanie do tego alkoholu odnotowano wśród dzieci ojców z wykształceniem podstawowym (61%). Na picie piwa nie ma jednak wpływu sytuacja materialna, jednak czynnikiem różnicującym młodzież pod tym względem okazała się religijność. Aż 48 proc. badanych, którzy regularnie angażują się w  praktyki religijne, nie piło piwa w ciągu ostatniego miesiąca poprzedzającego badanie, a w grupie nieuczestniczących w nich osób nie spożywało go tylko 21 proc.

Wino

Wino jest najmniej popularnym trunkiem wśród młodzieży ponadgimnazjalnej. Analizę danych utrudnia jednak brak podziału na wina gronowe oraz owocowe, który mógłby odzwierciedlać różne typy konsumpcji. Najwyższe spożycie wina przez młodzież odnotowano w 1994 roku (41%), następnie  zainteresowanie tym trunkiem malało systematycznie do 1999 roku, kiedy to spożywało je 25 proc. nastolatków. W 2003 roku odnotowano wzrost konsumpcji wina – i choć trend ten utrzymywał się przez kilka kolejnych lat na poziomie około 30 proc., to w ostatnim roku statystyki spożycia wina idą w górę i aktualnie są zbliżone do tych z lat 90. (35%). Picie wina staje się też domeną dziewcząt – odsetek uczennic spożywających wino rośnie systematycznie od 2008 roku i w ostatnim badaniu wyniósł aż 43 proc., podczas gdy w tym samym czasie nie zmienił się znacznie odsetek pijących wino chłopców (26-30%).

Statystycznie najmniej wina piją też uczniowie zasadniczych szkół zawodowych – po ten rodzaj alkoholu sięga 23 proc. z nich, choć w tym przypadku stwierdzono dwupunktowy wzrost procentowy w porównaniu z rokiem 2010. Po różnego rodzaju wina najczęściej sięgają uczniowie z miast liczących do 20 tys. mieszkańców (42%), a także młodzi ludzie, których matki mają wyższe wykształcenie (39%). Również sytuacja materialna rodziny ma wpływ na decyzję nastolatków dotyczącą picia wina – z najnowszych badań wynika, że po wino sięga 38 proc. młodych osób, które uznały swoją sytuację materialną za dobrą, oraz 30 proc. tych, które deklarowały złe warunki finansowe rodziny.

Wódka i mocne alkohole

Spożycie mocnych alkoholi przez młodzież wzrasta systematycznie od 1992 roku, kiedy to po wódkę sięgało 28 proc. uczniów. W latach 1994-1999 nastąpił wzrost popularności tego trunku – wtedy picie wódki deklarowało 46 proc. młodzieży, zaś w ostatnim roku odnotowano najwyższy dotąd odsetek młodych osób ją spożywających –  aż 68 proc. Jak pokazują szczegółowe pomiary, po mocne trunki częściej sięgają chłopcy (71%) niż dziewczęta (63%). Najwyższe odsetki pijącej wódkę młodzieży odnotowano wśród uczniów zasadniczych szkół zawodowych (76%) oraz prywatnych liceów ogólnokształcących (79%). Najmniejsze zainteresowanie tym rodzajem alkoholu zarejestrowano w technikach – piło go 54 proc. uczniów tych szkół. Nie ma też istotnych różnic w skali spożywania wódki pomiędzy młodzieżą z małych i dużych miejscowości – najrzadziej po wódkę sięgają uczniowie pochodzący ze wsi (66 %), a najczęściej ci z miast liczących do 20 tys. mieszkańców (70%).

Wyniki tegorocznych badań pokazały, że – podobnie jak trzy lata temu – wódka jest popularniejsza wśród uczniów uważających się za dwójkowych i trójkowych – pije ją 68 proc. spośród nich, podczas gdy w grupie uczniów piątkowych i szóstkowych – 57 proc. Status społeczny rodziny ma niewielki wpływ na upodobanie nastolatków do mocnego alkoholu. Częściej za to spożywają go uczniowie, których matki mają wyższe wykształcenie. Podobną zależność zauważono w związku z wykształceniem ojca – najrzadziej wódkę piją dzieci ojców z wykształceniem podstawowym lub zasadniczym zawodowym (56%), a najczęściej – z wykształceniem pomaturalnym i wyższym (odpowiednio 68% i 69%). Wpływ na spożywanie wódki przez młodych ma również sytuacja materialna – im jest ona lepsza, tym częściej przyznają się oni do spożywania mocnych alkoholi.

Młodzież się upija

Upijanie się młodzieży jest dzisiaj stosunkowo powszechnym zjawiskiem. Do upicia się przynajmniej raz w ciągu 30 dni poprzedzających badanie przyznało się aż 44 proc. nastolatków. Minimum trzykrotnie w ostatnim miesiącu zdarzyło się to 11 proc. z nich. Do upijania się częściej przyznawali się chłopcy (50%) niż dziewczęta (38%). Statystycznie najczęściej upijają się uczniowie zasadniczych szkół zawodowych (63%), a rzadziej młodzież uczęszczająca do publicznych liceów ogólnokształcących i techników – w ciągu 30 dni poprzedzających badanie upiło się – odpowiednio – 42 proc. i 36 proc. spośród nich. Częściej fakt upojenia alkoholem zgłaszali gorzej uczący się (50%) niż ci uzyskujący dobre oceny (34%). W ciągu ostatniego miesiąca przed badaniem 40 proc. nastolatków z uboższych rodzin upiło się, natomiast wśród badanych deklarujących dobrą sytuację materialną – 44 proc. Trudno natomiast ocenić wpływ poziomu wykształcenia rodziców oraz miejsca zamieszkania na fakt upijania się przez młodzież. Znaczną rolę w tej kwestii odgrywa jednak religijność badanych. Spośród uczniów uczestniczących w praktykach religijnych kilka razy w tygodniu, w ciągu miesiąca poprzedzającego sondaż, upiło się 22 proc. ankietowanych, zaś w grupie osób w nich nieuczestniczących– 52 proc.

Na podstawie raportu „Młodzież 2013” Fundacji CBOS opracowała AG

fot. iStock

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *