Sztuka teatralna z udziałem najmłodszych – tę drogę profilaktyki uzależnień wybrały dwa śląskie Stowarzyszenia (Civitas oraz Dar Serca). Obecnie, głównie w Dąbrowie Górniczej, realizowane są dwa osobne programy profilaktyczne, dzięki którym przedszkolaki i gimnazjaliści mają się nauczyć, jak chronić się przed uzależnieniami. Nacisk postawiono na zdobywanie wiedzy i umiejętności społecznych. W ramach projektów przedszkolaki wystawią spektakl pt. „Cukierki” na podstawie bajki autorstwa Agnieszki Grzelak, a gimnazjaliści, na warsztatach teatralnych, będą poznawać siebie, budować swoją samoocenę i uczyć się asertywności.
Edukacyjne „Cukierki” w przedszkolach
Około 800 dzieci w wieku 5-6 lat z kilku przedszkoli należących do Zespołu Szkół nr 4 w Dąbrowie Górniczej oraz 20 realizatorów programu profilaktycznego ,,Cukierki” bierze udział w realizacji projektu ,,Czym skorupka za młodu nasiąknie…”. Od 1 lipca br. (do końca roku) projekt realizuje Stowarzyszenie Dar Serca z Dąbrowy Górniczej.
„Cukierki” to jedna z nielicznych propozycji zajęć z zakresu profilaktyki uzależnień, których adresatami są najmłodsze dzieci. Program obejmuje problematykę środków odurzających i zachowań w sytuacjach zagrożenia, rozwijanie odpowiedzialności oraz budowanie integracji w grupie rówieśniczej. W centrum uwagi jest dziecko, które uczy się samodzielnie dokonywać wyboru zachowań właściwych dla własnego zdrowia i zdrowia innych. Jako że całość oparta jest na bajce Agnieszki Grzelak ,,Cukierki”, każde spotkanie zorientowane jest na realizację konkretnego celu, który wypływa z analizowanego fragmentu bajki. Podczas zajęć dorosły podejmuje rozmowę z dzieckiem na temat zagrożeń związanych z substancjami psychoaktywnymi zabierającymi człowiekowi wolność. Połączenie bajki z grami i zabawami tworzy aktywną i ciekawą dla dzieci formę przyswajania informacji profilaktycznych.
W czasie pierwszych zajęć dzieci poznały bohaterów bajki „Cukierki”, rozmawiały o opisanych wydarzeniach i postaciach, tworzyły do niej ilustracje. W trakcie zabawy mogły poczuć, co oznacza odtrącenie, i próbować nazwać swoje uczucia, co pozwoliło im zrozumieć mechanizm powstawania uzależnień. Na drugich zajęciach dzieci zaznajamiały się z personelem niepedagogicznym w przedszkolu, jako osobami również dbającymi o ich bezpieczeństwo. W czasie trzeciego spotkania dzieci poznały moc uzależnienia próbując przerwać nić, symbolizującą uzależnienie. Wiedzą już, że można się uzależnić od różnych „cukierków”, ale wiedzą też jak mogą tego skutecznie uniknąć. Wielokrotnie i na różne sposoby powtarzane zdanie „Dziękuję, od obcych nic nie biorę!” jest ćwiczeniem pozwalającym na utrwalenie sobie sposobu odmawiania.
W czasie całego programu, z kolejnych fragmentów bajki, dzieci tworzą własną książeczkę, do której systematycznie wykonują ilustracje. W każdym przedszkolu powstaje galeria prac plastycznych dzieci oraz kroniki. Obecnie ruszył kolejny etap realizacji projektu, czyli przygotowanie przedstawienia pt. „Cukierki”.
„Teatr życia” dla gimnazjalistów
Program „Teatr życia” realizowany jest przez Stowarzyszenie Civitas z Dąbrowy Górniczej. Celem programu jest rozwijanie samoświadomości młodzieży w kontekście uzależnienia od alkoholu i współuzależnienia oraz wzmacnianie kompetencji społecznych, jako podstawowych czynników chroniących.
Głównymi odbiorcami projektu jest młodzież gimnazjalna z terenu Śląska, do której skierowany jest cykl warsztatów profilaktycznych prowadzonych z wykorzystaniem metody dramy oraz treningu umiejętności społecznych. Drama daje możliwość głębokiego angażowania się w poruszany problem oraz pozwala na wypracowywanie wspólnego rozwiązania problemów związanych z inicjacją alkoholową i współuzależnieniem. Metody te umacniają pozytywne wzorce zachowań – ich skuteczność potwierdzają badania prowadzone przez Światową Organizacje Zdrowia.
W trakcie warsztatów młodzież nabywa umiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach, wzmacnia poczucie własnej wartości, co w przyszłości ma im umożliwić przeciwstawienie się presji grupy rówieśniczej i zmniejszyć szansę podejmowania działań ryzykownych dla zdrowia.
W ramach projektu prowadzone są także zajęcia skierowane do najbliższego otoczenia młodzieży, czyli rodziców i wychowawców. Wszystkie warsztaty są prowadzane przez dwóch doświadczonych trenerów, którzy mają kwalifikacje pedagogiczne i trenerskie, posiadają stosowne certyfikaty oraz brali udział w realizacji poprzednich projektów szkoleniowych. Zespół realizujący projekt „Teatr życia” posiada rekomendacje metodyków RODN WOM (Regionalny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli „WOM”) w Katowicach.
Opracowano na podstawie informacji Stowarzyszenia Dar Serca oraz Stowarzyszenia Civitas
fot. red.