Marihuana, będąca popularnym narkotykiem, znalazła zastosowanie również w medycynie. Stosowanie leków na bazie tej substancji ma szczególne znaczenie zwłaszcza w leczeniu objawów chorób neurologicznych, takich jak np. stwardnienie rozsiane.
Mianem „medycznej marihuany” określa się przetwory konopi używane w celach leczniczych. Marihuana stosowana jako narkotyk ma zarówno psychiczne, jak i fizyczne działanie na organizm. Efekty te wynikają z zawartości dwóch głównych substancji chemicznych: kanabidiolu (CBD) i tetrahydrokannabinolu (THC). Jednak obie te substancje mogą być również syntezowane w laboratorium.
Marihuana jest substancją kontrolowaną przez rządy państw. Do niedawna sprzedaż, posiadanie, a nawet jej używanie było nielegalne w większości krajów na świecie. Jednak dziś lekarze mogą przepisywać medyczną marihuanę legalnie m.in. w 21 stanach USA. Amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) zatwierdziła tylko dwa kannabinoidy przeznaczone do celów medycznych: dronabinol i nabilon, obie dostępne na rynku w formie tabletek. Dronabinol i nabilon są syntetycznymi formami kluczowych składników psychoaktywnych marihuany. FDA przyzwoliła na stosowanie tych leków w leczeniu nudności i wymiotów związanych z chemioterapią u osób, które nie reagują na standardowe leczenie. Dronabinol został również zatwierdzony do leczenia utraty apetytu i związanej z nim utraty masy ciała u pacjentów chorych na AIDS. Do tej pory leków nie dopuszczono do innych zastosowań, a lekarze na ogół przepisują „medyczną marihuanę” tylko wtedy, gdy standardowe leczenie nie pomaga.
W grudniu 2012 roku zatwierdzono do obrotu w Polsce pierwszy lek na bazie marihuany, który ma formę aerozolu i stosowany jest u pacjentów cierpiących na stwardnienie rozsiane. Więcej na ten temat w artykule https://uzaleznienie.com.pl/narkomania/podstawowe-pojecia/zdrowie/288-sativex-lek-na-bazie-marihuany.html
Badania
W przeprowadzonych badaniach sprawdzano wpływ czterech różnych form marihuany: podawanego doustnie ekstraktu z konopi (OCE) w formie pigułki z czystego CBD lub kombinacji CBD i THC, pigułki zawierającej syntetyczne THC, leku w postaci doustnego aerozolu zawierającego mieszaninę THC i CBD oraz standardowej marihuany palonej w postaci papierosów. Badano wpływ tych leków w leczeniu następujących schorzeń:
- różne objawy stwardnienia rozsianego (MS)
- czasowe, niekontrolowane ruchy, jako skutek uboczny leków w chorobie Parkinsona (PD)
- objawy w chorobie Huntingtona (HD)
- tiki w zespole Tourette’a
- dystonia szyjna (nieprawidłowe ruchy szyi)
- napady padaczkowe
Jednak jedynie dwa z przytoczonych badań analizowały wpływ palenia marihuany – skupiały się one na leczeniu bólu związanego ze spastycznością mięśni w przebiegu stwardnienia rozsianego oraz bezpieczeństwie stosowania tej metody terapeutycznej. Eksperymenty te nie dostarczają jednak wystarczających dowodów na efektywność i bezpieczeństwo zastosowanie tej formy marihuany w leczeniu.
Przeprowadzone doświadczenia wykazały, że medyczna marihuana w formie pigułek lub doustnego sprayu może rzeczywiście pomóc w leczeniu niektórych objawów stwardnienia rozsianego, m.in. w leczeniu bólu spowodowanego spastycznością. Spastyczność to przewlekłe napięcie mięśni, które powoduje, że stają się one sztywne i twarde w dotyku, co może powodować ból i wywoływać bolesne skurcze mięśni występujące w sposób niekontrolowany. Leki na bazie marihuany mogą także pomagać łagodzić inne objawy SM, takie jak mrowienie i drętwienie kończyn, bolesne skurcze i drgawki oraz częste oddawanie moczu. Jeśli zaś chodzi o leczenie objawów innych chorób, takich jak choroba Parkinsona, pląsawica Huntingtona, syndrom Tourette’a, dystonia szyjna oraz padaczka, to nie ma wystarczających dowodów, aby potwierdzić działanie leków zawierających ekstrakty z konopi lub ich syntetyczne odpowiedniki.
Wątpliwości dotyczące stosowania konopi
Istnieją także obawy co do bezpieczeństwa stosowania marihuany. Wszystkie pochodne konopi mają skutki uboczne, a niektóre z nich mogą być poważne. Działania niepożądane to m.in.:
- trudności z uwagą i koncentracją
- zawroty głowy lub omdlenia
- senność lub zmęczenie
- suchość w ustach
- poczucie odurzenia
- omamy (widzenie lub słyszenie rzeczy, które nie istnieją)
- wpływ na ocenę sytuacji lub koordynacji
- zwiększona spastyczność
- utrata równowagi i upadki
- nudności, wymioty i zaparcia
- problemy psychologiczne, takie jak depresja czy psychoza
- problemy z myśleniem i pamięcią
Długoterminowe bezpieczeństwo zażywania konopi jest jednak nieznane. Większość z przeprowadzonych eksperymentów była krótkotrwała. Potrzebne jest więcej badań na temat powikłań wynikających z długotrwałego stosowania tych leków. Do wspomnianych powikłań należą także poważne problemy psychologiczne, takie jak depresja, myśli samobójcze i psychozy. Szacuje się, że te zaburzenia mogą dotknąć około 1 proc. populacji. Konieczne są także dalsze badania do oceny ryzyka zachorowania na raka płuc spowodowanego długotrwałym paleniem konopi.
Oprac. na podstawie:
https://www.aan.com/Guidelines/Home/GetGuidelineContent/650
Fot. iStock
Komentarze
Pawel_922015-01-07 15:29:13